به گزارش روابط عمومی شرکت آب‌منطقه‌ای مازندران، تعدادی از اهالی رسانه استان روز سه‌شنبه -۲۲ شهریور- در قالب یک تور رسانه‌ای از تاسیسات و زیرساخت‌های سد شهیدرجایی بازدید کردند و در گفت‌وگو با مدیران این شرکت مسائل و چالش‌های مرتبط با حوزه تامین آب در این استان را مورد بررسی قرار دادند.
مدیرعامل شرکت آب‌منطقه‌ای مازندران در جمع خبرنگاران با تأکید بر این‌که توسعه مازندران به مهار آب‌های سطحی وابسته است، گفت: ما بر خلاف بسیاری از استان‌ها که تابستان‌ها عمدتا درگیر پیک مصرف آب آشامیدنی هستند، در مازندران دو نیاز حداکثری در تابستان داریم. نیاز کشاورزی ما مثل نیاز آب آشامیدنی ضرورت دارد. نمی‌توان کشاورزی مازندران را نادیده گرفت. بنابراین باید در زمستان آب را ذخیره و در تابستان مصرف کنیم.
محمدابراهیم یخکشی اظهار کرد: برای تحقق توسعه نیاز است تا موانع پیش روی اجرای طرح‌های آبی استان را برداریم. در غیر این صورت در استان با بحران مواجه خواهیم شد.
وی با اشاره به برخی مخالفت‌ها بابت سدسازی در مازندران، تصریح کرد: بخشی از دغدغه دوستان منتقد درست است. اما هر توسعه‌ای یک سری خسارت دارد. ما در ارزیابی‌های زیست‌محیطی باید منافع و مزایا را در نظر بگیریم. همه تلاش‌های ما و سازمان‌های دیگر و حتی سمن‌ها باید این باشد که در مسیر توسعه خسارت‌ها به حداقل برسد. هر برنامه‌ای ممکن است به چکش‌کاری نیاز داشته باشد. بنابراین باید به دنبال حداکثری کردن منافع باشیم.
مدیرعامل شرکت آب‌منطقه‌ای مازندران گفت: انتظار ما این است که توان موجود در استان را صرف حاشیه‌ها نکنیم. همین مخالفت‌ها در نهایت جلوی اجرای پروژه‌های مهم ما و توسعه را می‌گیرد. همه ما باید به هم کمک کنیم که توسعه زیرساخت‌های مهار آب‌های سطحی در استان با سرعت بیشتر شکل بگیرد.
سدسازی مبتنی بر نیاز
وی خاطرنشان کرد: ما در مبنای برخی از اختلاف‌نظرهای کنونی با تعدادی از کنش‌گران محیط زیست هم‌نظر هستیم و در حالت عادی مانند آن‌ها راغب نیستیم سد بسازیم. اگر رودخانه‌های ما آب داشته باشد و نیاز آبی نداشته باشیم چرا باید سد بسازیم؟ اما مشکل این است که در استان دچار تغییرات اقلیمی شدیم. جریان دائمی و پیوسته رودخانه‌های ما کم شده و جریان سیلابی را داریم.
مدیرعامل شرکت آب‌منطقه‌ای مازندران تصریح کرد: ما در برنامه‌ریزی منابع آب تقاضا را بررسی می‌کنیم و اگر به این نتیجه برسیم که به ساخت مخزن نیاز است آن را اجرا می‌کنیم. یعنی سد را در جایی که نیاز داریم می‌سازیم.
یخکشی با رد وجود مافیای سدسازی اظهار کرد: وجود مافیای سدسازی را قبول ندارم و قویا رد می‌کنم. این اجحاف است که بخشی از تامین‌کنندگان زیرساخت‌های توسعه را مافیا بخوانیم.
تأمین آب آشامیدنی استان با سدها
وی افزود: حدود ۹۰ درصد از آب مصرفی ما در حال حاضر از آب زیرزمینی تامین می‌شود که چالش‌های متعددی ایجاد می‌کند و با توجه به نیترات بالا هم بر سلامتی جامعه تاثیر منفی می‌گذارد و هم هزینه تهیه آب آشامیدنی را افزایش می‌دهد.
مدیرعامل شرکت آب‌منطقه‌ای مازندران با تأکید بر این‌که جایی برای افزایش استفاده از آب زیرزمینی در استان وجود ندارد و باید به سمت استفاده از آب‌های سطحی پیش رفت، تصریح کرد: همه راه‌ها را برای تأمین آب در استان بررسی کردیم و در نهایت بهترین گزینه ممکن برای مازندران ساخت سد برای مهار آب‌های سطحی تشخیص داده شد. تصور کنید که اگر یک سال سد شهید رجایی را آبگیری نکنیم چه اتفاقی می‌افتد؟ پروژه آبرسانی بابلسر که اخیرا افتتاح شد را چطور می‌شد بدون سد البرز اجرا کرد؟
وی تصریح کرد: با بهره‌برداری سد گلورد در سال آتی ظرفیت مهار آب‌های سطحی استان به ۱۲ درصد می‌رسد و در صورت تکمیل هراز تا سال ۱۴۰۳ به ۲۶ درصد خواهیم رسید که رشد قابل توجهی برای استان است. با این حال هنوز با میانگین بیش از ۴۰ درصدی مهار آب‌های سطحی در کشور فاصله زیادی داریم.
مدیرعامل شرکت آب‌منطقه‌ای مازندران گفت: اهمیت بالای سدها در مهار سیلاب و حتی کمک به اکوسیستم را نیز نباید نادیده گرفت. سد شهید رجایی ساری و سد آیت‌الله صالحی مازندرانی نقش بسیار زیادی در مهار سیلاب دارند و از وارد شدن خسارت به اکوسیستم، زیرساخت‌ها، مناطق مسکونی و زمین‌های کشاورزی جلوگیری می‌کنند. سیل‌های منطقه ساری اکنون از زارم‌رود است که آماده ساخت آن هستیم، اما برخی حاشیه‌ها پروژه را معطل نگه داشت.
بحران خشکسالی مازندران بدون ساخت سد قطعی است
معاون طرح و توسعه شرکت آب‌منطقه‌ای مازندران هم در جمع خبرنگاران ضمن پاسخ به پرسش‌های مطرح شده اصحاب رسانه، با انتقاد از مخالفت‌ها نسبت به سدسازی گفت: بر اساس آمار و اطلاعات کارشناسی و مطالعات انجام شده، قطعا مازندران تا ۱۰ سال آینده با بحران خشکسالی و پیامدهای ناشی از سیلاب مواجه می‌شود.
حیدر داوودیان بر لزوم مهار آب با ساخت سدهای جدید در مازندران تاکید کرد و افزود: اهمیت سدسازی و مهار آب‌های سطحی در استان از این جهت ضروری است که حدود نیمی از این نعمت خدادادی هرز می‌رود. با تغییر اقلیم وضعیت بارش‌ها از نم‌نم باران به بارندگی‌های سیل‌آسا تغییر کرد. نمونه بارز آن بارش بیش از ۴۰۰ میلیمتری طی کمتر از یک روز در سال آبی جاری بود که اگر سدهای البرز و دیگر سازه‌های مشابه نبود، با بحران آب‌گرفتگی شهرها و از بین رفتن واحدهای مسکونی و اراضی کشاورزی مواجه می‌شدیم.
وی اظهار کرد: نیاز آبی سالانه مازندران برای مصارف کشاورزی، آشامیدنی و صنعتی 3 میلیارد و ۶۰۰ میلیون متر مکعب است، ولی پرسش این است که چرا با داشتن ۶ میلیارد و ۵۰۰ میلیون متر مکعب آب در استان، بخش‌های کشاورزی، صنعت و آب آشامیدنی مردم دچار مشکل است و هشدار بحران نیز صادر می‌شود؟ دلیل این وضعیت بی‌توجهی به اجرای طرح‌های مهار آب‌های سطحی است.
معاون طرح و توسعه شرکت آب‌منطقه‌ای مازندران گفت: اکنون حجم ذخیره آب سد شهید رجایی طی حدود دو دهه اخیر به کمترین میزان رسیده و از ظرفیت ۱۶۲ میلیون متر مکعبی این سد فقط ۲۰ میلیون متر مکعب آب وجود دارد که این نشانه بحران آبی در حوزه کشاورزی و شرب شهرستان‌های ساری و میاندرود است. اگر سال آبی آینده کم بارش باشد کشاورزی و آب شرب ساری دچار مشکل جدی می‌شود. اما در چنین وضعیتی برای ساخت سد زارم‌رود که دارای ردیف اعتباری و مجوز است همچنان با چالش اجرا مواجه هستیم.
داوودیان با بیان این‌که در حال حاضر فقط 10 درصد آب‌های سطحی استان مهار می‌شود، تصریح کرد: مازندران باید به مهار آب مطمئن برسد و این وضعیت با سدسازی محقق می‌شود. اکنون ساخت پنج سد از جمله سدهای هراز، سجارود، زارم‌رود و کسلیان را در مد نظر داریم. هفت سد هم در دست مطالعه قرار دارد. با بهره‌برداری از پنج سد در دست ساخت، مجموع مهار آب در استان به ۴۷ درصد افزایش می‌یابد.
در این بازدید که از تاسیسات سد شهید رجایی شامل تاج، گالری، زیرساخت‌های تنظیم و انتقال آب، نیروگاه و تصفیه‌خانه انجام شد، تعدادی از مدیران شرکت آب‌منطقه‌ای از جمله مدیرعامل، معاون طرح و توسعه، مدیر طرح‌های توسعه منابع آبی و مدیر بهره‌برداری و نگهداری از سد شهید رجایی به پرسش‌های خبرنگاران درباره آخرین وضعیت منابع آبی استان و اجرای پروژه‌های مرتبط پاسخ دادند.
