به گزارش روابط عمومی شرکت آب منطقهای مازندران، مدیران سه دستگاه جهاد کشاورزی، هواشناسی و آب منطقهای مازندران با توجه به پیشبینی کمبود آب مورد نیاز کشتزارهای استان طی ماههای پیش رو، راهبردهای تأمین و برنامهریزی توزیع آب کشاورزی مازندران برای فصل زراعی جاری را امروز -دوشنبه 27 فروردین- در سومین جلسه مشترک برنامهریزی آب کشاورزی استان مورد بررسی قرار دادند.
بررسی دادههای مرتبط با حوزه آب و کشاورزی مازندران از یکم مهر 1402 تا کنون نشان میدهد که با وجود بهتر شدن آمارهای ذخیره آب در سدها و آببندانهای استان نسبت به سال گذشته، هنوز وضعیت ذخایر و منابع آبی استان کمتر از دوره درازمدت و شرایط نرمال است.
به گفته معاون حفاظت و بهرهبرداری شرکت آب منطقهای مازندران هر چند که آمارهای منابع آبی استان در سال آبی جاری نسبت به سال آبی گذشته بهبود یافته، اما مقایسه این آمارها با دوره درازمدت نشان میدهد که امسال نیز تنش آبی در بخشی از کشتزارهای مازندران وجود خواهد داشت.
کاهش آورد رودخانهها
سید محمد موسوی در جلسه مشترک برنامهریزی توزیع آب کشاورزی مازندران اظهار کرد: آورد رودخانههای استان از ابتدای سال آبی جاری -یکم مهر 1402- تا کنون در مجموع یکهزار و 167 میلیون متر مکعب بود که نسبت به سال گذشته 37 درصد افزایش را نشان میدهد، اما در مقایسه با دوره بلندمدت 6 درصد کاهش دارد.
وی افزود: به جز حوضه بابلرود در سایر حوضههای استان کاهش آورد رودخانههای مهم مازندران نسبت به دوره درازمدت را شاهد هستیم. به طوری که در حوضه نکارود 54 درصد، در حوضه تجن 28 درصد و در حوضه تالار 26 درصد، در حوضه هراز 39 درصد، در حوضه چالوس 44 درصد و در حوضه چشمهکیله 17 درصد کاهش ثبت شده و فقط در حوضه بابلرود 12 درصد افزایش آورد رودخانه نسبت به دوره بلندمدت رقم خورده است.
افت تراز آبهای زیرزمینی
وی درباره وضعیت آبهای زیرزمینی مازندران نیز گفت: در آمار آبهای زیرزمینی استان نیز اگرچه وضعیت نسبت به سال گذشته با 30 میلیون متر مکعب افزایش بهتر است. اما در مقایسه با دوره درازمدت کاهش 156 میلیون متر مکعبی دیده میشود و در تمام حوضههای استان نسبت به دوره درازمدت کاهش حجم آبخوان داریم.
معاون حفاظت و بهرهبرداری شرکت آب منطقهای مازندران به کاهش مساحت پوشش برفی ارتفاعات استان نیز اشاره کرد و افزود: سطح پوشش برف ارتفاعات استان در 13 فروردین 1398 حدود 9 هزار و 819 کیلومتر بود که این رقم در 13 فروردین امسال به 2 هزار و 484 کیلومتر کاهش یافت که تاثیر مستقیمی در تأمین آب کشاورزی از آورد رودخانهها دارد.
تنش آبی 33 هزار هکتار از کشتزارهای استان
موسوی تصریح کرد: با وجود شرایط مساعد ذخیره آب در سدها و آببندانهای استان، پیشبینی میشود که امسال حدود 410 میلیون متر مکعب در کل استان کمبود آب کشاورزی داشته باشیم که معادل آب مورد نیاز 32 هزار و 780 هزار هکتار از کشتزارهای مازندران است.
وی خاطرنشان کرد: طبق برآوردها و برنامهریزیهای انجام شده امسال امکان تحویل آب به 3 هزار 30 هکتار از 23 هزار هکتار کشتزار زیر پوشش سدها و آببندانهای استان وجود ندارد که کل این 3030 هکتار نیز در 25 روستای شبکه تجن در شهرستانهای ساری، میاندورود و جویبار قرار دارد. در سایر نقاط استان برنامهریزی بر تأمین آب است و تلاش میشود که با انجام اقدامات لازم با کمترین خسارت ناشی از کمآبی این فصل زراعی نیز پشتسر گذاشته شود.
کاهش بارندگیها و افزایش دمای هوا
بنا به اظهارات مدیرکل هواشناسی مازندران نیز احتمالا در فصل زراعی جاری با توجه به کاهش بارندگیها تنش آبی در کشتزارهای برخی مناطق استان مشکلاتی را برای کشاورزان ایجاد کند.
هوشنگ بهزادی در این نشست اظهار کرد: فروردین امسال در مازندران حدود 28.3 درصد بارندگی داشتیم که 18 درصد کمتر از آمار دوره بلندمدت است. در سال آبی جاری هم که از ابتدای مهر محاسبه میشود مقدار بارندگی 418.5 میلیمتر بود که نسبت به آمار 442.7 میلیمتری دوره بلندمدت 24 درصد کاهش را نشان میدهد.
وی افزود: در هشت شهرستان تنکابن، آمل، سوادکوه، شمالی، سیمرغ، جویبار، ساری و گلوگاه میزان بارندگیها افزایش یافت و در سایر شهرستانها شاهد کاهش آمارها نسبت به دوره درازمدت هستیم.
مدیرکل هواشناسی مازندران خاطرنشان کرد: میانگین دمای استان نسبت به دوره بلندمدت در سال آبی جاری 2.5 درجه بیشتر شد که این افزایش دما افزایش تبخیر و مصرف آب را به دنبال دارد. پیشبینی میشود تا نیمه تیر امسال که فصل کاشت و داشت است نیز میانگین دمای هوای استان یک درجه بیشتر از نرمال باشد.
بهزادی تصریح کرد: افزایش یک درجهای دما قابل ملاحظه است. بنابراین باید تمهیدات لازم برای بخش کشاورزی را داشته باشیم. البته توزیع زمانی و مکانی بارندگی امر بسیار مهمی است که امیدواریم امسال شاهد بارندگی در زمان و مکان مناسب باشیم.
نیاز به جذب اعتبار برای مقابله با خشکسالی
معاون برنامهریزی و امور اقتصادی سازمان جهاد کشاورزی مازندران هم در این نشست خواستار افزایش توجه به تأمین اعتبارات مورد نیاز برای مدیریت تنش آبی در فصل کشاورزی شد و گفت: از اداره کل مدیریت بحران و استانداری مازندران میخواهیم که برای جذب اعتبارات بیشتر به منظور اجرای طرحهای مقابله با بحران خشکسالی نگاه ویژهای داشته باشد.
وی خاطرنشان کرد: همه با هم باید این هماهنگی و آمادگی را داشته باشیم که برای مدیریت تنش آبی به ویژه در مناطقی که اعلام شده امکان تحویل آب از آببندان و سد وجود ندارد اعتبارات و امکانات لازم را جذب کنیم.
معاون برنامهریزی و امور اقتصادی سازمان جهاد کشاورزی مازندران گفت: تلاش ما و همکارانمان این است که در کشتزارهای تحت تنش آبی اقدامات ترویجی انجام شود. پارسال 34 هزار و 619 از کشتزارهای استان دچار تنش آبی شده بودند که 7 هزار و 298 هکتار از این مساحت سطح نکاشت بود و در 50 درصد از این مساحت نکاشت کشت جایگزین انجام شد.
به گزارش روابط عمومی شرکت آب منطقهای مازندران، در این نشست که نخستین جلسه مشترک برنامهریزی آب کشاورزی استان در سال 1403 و سومین جلسه در سال آبی جاری بود برخی راهکارها به منظور افزایش هماهنگی بین دستگاههای مرتبط با کشاورزی در استان نیز با حضور مدیران، معاونان و کارشناسان سه دستگاه مورد بررسی قرار گرفت.